Circulariteit komt er in het kort op neer om kringlopen van natuurlijke en ‘technische’ materialen (door de mens gemaakt) zo direct en lokaal mogelijk te sluiten. Dit kan bijvoorbeeld door aanwezige bestratingsmaterialen en beplanting her te gebruiken of door gebruik te maken van tweedehands of circulaire bouwmaterialen. Voor mij is het een verfrissende manier om ontwerp, aanleg en onderhoud van de tuin te benaderen. Circulariteit geeft namelijk een heel eigen beleving aan je tuin omdat de aanpak en/of aanwezige materialen en omstandigheden altijd uniek zijn. Een circulaire tuin draagt bij aan klimaatadaptatie, geeft veel natuurwaarde, een gezonde bodem en verlaagt de kosten van aanleg en onderhoud. Circulariteit is een open benadering. Dat wil zeggen dat je zo goed mogelijk doet wat op het moment haalbaar is en dat je het stap voor stap in kan voeren.
Hieronder staan enkele voorbeelden van de vele toepassingen van circulariteit in de tuin.
Groene reststromen
Bij het onderhoud van een tuin komen resten van planten en snoeihout vrij die vaak ter plekke goed te verwerken zijn. Dit scheelt tijd en kosten voor het afvoeren en je houdt waardevolle voedingsstoffen in de tuin. Het groen kan op een composthoop of op de grond gelegd worden (mulchen). Snoeihout is ideaal om houtsnippers of een takkenril van te maken. Dit is een kleine of grotere wal van takken en een fantastische schuilplaats voor vele dieren. De meeste keukenresten kunnen natuurlijk ook op de compost. Ook een kleine composthoop geeft erg mooie en voedzame compost.
Water
Met een zo groen mogelijke tuin en bijvoorbeeld waterdoorlatende bestrating help je al om de waterkringloop te herstellen. Ook zijn er tal van manieren om regenwater van daken en bestrating op een leuke en mooie manier op te vangen en te gebruiken in de tuin. Denk aan een regenton of waterinfiltratie met een wadi of hydrorocks. Zo help je verdroging tegen te gaan en bespaar je leidingwater.
Bouw- en verhardingsmaterialen
Hergebruik waar mogelijk en betrek nieuwe materialen uit lokale en duurzame bronnen. Veel oude verhardingsmaterialen zijn met zowel strakke als speelse vormen her te gebruiken in stapelmuurtjes en nieuwe bestrating. En wist je dat er circulaire tegels te koop zijn voor de tuin? Er is een ruime keuze in duurzaam en bestendig hout voor bijvoorbeeld een schutting of pergola.
Oogst
De natuur is bij uitstek een systeem van overvloed waaruit geoogst kan worden. In zowel grote als kleine tuinen kunnen planten, struiken en bomen met een hoge sierwaarde toegepast worden waar je ook van kan oogsten. Dit kan in een stukje moes- of kruidentuin of gewoon gemengd tussen de andere beplanting. Wanneer je je eigen compost aan deze planten geeft is er weer een cirkel rond en wat je zelf niet oogst is heerlijk voor de dieren in de tuin.
Bodem
De basis voor een mooie, groene en/of productieve tuin is de bodem. Via planten, compost en mulchen wordt CO2 afgevangen en als organische stof in de bodem vastgelegd. Dit simuleert het bodemleven wat zorg voor gezonde planten en een goede waterhuishouding. Een gezonde bodem kan daardoor veel regenwater opnemen en droogt minder snel uit. Zo is je tuin veel beter bestand tegen perioden van aanhoudende regenval of droogte en hitte. Ik adviseer je graag hoe je de bodem kan verbeteren.
